የናይቫስ መስራች የንብረት ውዝግብ፡ የአንድ ልጅ የ13 አመት ትግል ባለ ብዙ ቢሊየን ንብረትን ለማስተዳደር

ከአስር አመታት በላይ ከናይቫስ ሱፐርማርኬት ሰንሰለት መስራች ልጆች አንዱ የሆነው ኒውተን ካጊራ ሙኩሃ ሰፊውን ርስት ለማስተዳደር ሲታገል ቆይቷል።

በንብረቱ ላይ የተፈጠረው አለመግባባት የአባታቸውን ህልፈት ተከትሎ ግንቦት 6 ቀን 2010 ዓ.ም.

የካጊራ ጥረት ፍሬ ሊያፈራ አልቻለም። በቅርቡ የናኩሩ ፍርድ ቤት በናኩሩ ፍርድ ቤት የሟች አባታቸው ርስት አስተዳዳሪ ተብለው እንዲጠሩ ያቀረቡትን አቤቱታ ውድቅ አድርጎታል። ፒተር ሙኩሃ ካጎ.

ካጊራ በሟች ወንድሙ ስምዖን ጋሽዌ ምትክ አስተዳዳሪ ተብሏል ።

አቶ ጋሽዌ በጥቅምት 6 ቀን 2016 የንብረቱ አስተዳዳሪ ሆነው ተሹመው በነሐሴ 26 ቀን 2019 ከዚህ ዓለም በሞት ተለዩ።

ካጊራ ክሱን ያቀረበው በ2022 ሲሆን ግሬስ በ2023 ክስዋን አቀረበች እህቱ ግሬስ ዋምቦይ እና ወንድሙ ዴቪድ ኪማኒ ጋሽዌን ለመተካት ጥያቄ አቅርበዋል።

ዳኛ ሄስተን ኒያጋ በማመልከቻዎቹ ላይ ውሳኔ ሲሰጥ፣ የጥቅም ግጭት መኖሩን በመጥቀስ በካጊራ የቀረበውን ማመልከቻ ውድቅ አድርጎታል።

ዳኛው ካጊራ በሟቹ አስፈፃሚ ጋሽዌ ላይ ይግባኝ ሰሚ ችሎት እየታየ መሆኑን በማመን የንብረቱ አስተዳዳሪ ቢደረግ በፍርድ ቤት እየታየ ያለው ጉዳይ ምን ሊሆን እንደሚችል ጠይቀዋል።

“የይግባኝ ሰሚውን እና ተጠሪውን በድንገት፣ አመልካቹን እና ተጠሪውን ጫማ ለብሶ ይቀራል። የጥቅም ግጭት ይኖራል” ሲል ፍርድ ቤቱ ተናግሯል።

ግሬስ እና ዴቪድ ግን አስተዳዳሪዎች ተብለው ተጠርተዋል፣ ፍርድ ቤቱ ርስቱ ለሁለት ተከፍሎ እንደነበር አስታውቋል።

መቃወም

ካጊራ እ.ኤ.አ. በ 2012 ንብረቱን ለማስተዳደር ብቁ እንዳልሆኑ በመግለጽ በሟች ወንድሙ (ጋሽዌ) የቀረበውን አቤቱታ ተቃወመ። በጊዜው ፍርድ ቤቱ ጋሽዌ በሟች አባታቸው ባለቤትነት በ NAIVAS LTD አክሲዮኖች ላይ ጣልቃ እንዳይገባ የሚከለክል ጊዜያዊ ትዕዛዝ እንዲሰጥ ፈልጎ ነበር።

አቶ ጋሼው የአባታቸውን አክሲዮን ለመሸጥ ወስነዋል ብለዋል።

ካጊራ ጋሽዌ በተጭበረበረ መልኩ ንብረቱን ለማስተዳደር ብቁ እንዳልሆኑ ተናግሯል በ1 በተለያዩ ቀናት 2009 ሚሊዮን ሼክ እንደወሰደ ተናግሯል።

አያይዘውም ሚያዚያ 30 ቀን 2009 ጋሽዌ ከንብረቱ ሌላ 2 ሚሊዮን ሼክ ወስዶ ሐምሌ 14 ቀን 2009 ዓ.ም (ካጊራ0) ከንብረቱ 355,765 ኢንሹራንስ ኩባንያ የባንክ ሰራተኛ ቼክ እንዲገዛ አድርጓል።

ካጊራ በመቀጠልም በነሀሴ 2009 ጋሽዌ ከንብረቱ ሌላ 2 ሚሊዮን ሼቄል ወስዶ 100,000 ሽህ ዶላር የተጣራ ገንዘብ ይፋ ማድረጉን ገልጿል ነገር ግን ንብረቱ ከ Sh15,000,000 በላይ ዋጋ እንዳለው አውቋል።

ለፍርድ ቤቱ እንዳስረዱት በህይወት የሌሉት አባታቸው በ1989 የቤተሰብ ስብሰባ እና በ1990 ሌላ ስብሰባ ጠርተው የገንዘብ ድጋፍ የተደረገላቸው ሲሆን በዚህም Rongai Self Service Stores Ltd. በኤልበርጎን እና ናይቫሻ ሌሎች ቅርንጫፎችን በሂደት መክፈት እንደጀመረ ለፍርድ ቤቱ ተናግሯል።

ካጊራ የሮንጋይ ቅርንጫፍ እና በኤልበርጎን የሚገኘውን ቅርንጫፍ የሚመራውን ጋሽዌን እንደሚመራ ተናግሯል።

20,000 ሺሕ፣ ሟች አባታቸው 30,000፣ እህታቸው ግሬስ ሽ25፣ 000፣ ሊንት ዋይሪሙ ሙኩሃ ሽ 15፣ 000 እና ዴቪድ ኪማኒ ሽ 10 ሺሕ አስተዋጽኦ አድርገዋል ብሏል።

የበላይነት ጦርነት

ካጊራ በመቀጠል እሱ የናይቫስ ሊሚትድ ባለአክሲዮን እና በሟች አባቱ ንብረት ውስጥ ተጠቃሚ ነኝ፣ እና እንደ ትልቅ ልጅ ሊገለል አይችልም፣ ምክንያቱም ይህ ከኪኩዩ ባህል ጋር የሚቃረን ነው።

ሟቹ ጋሼ እና የናኢቫ ቦርድ የናኢቫስ ሊሚትድ አክሲዮን እሳቸውን ሳያካትት ለደቡብ አፍሪካው MASMART መሸጥ አይችሉም ብለዋል።

ሟቹ ጋሽዌ በሰጡት ምላሽ አባታቸው 10,000 ተራ አክሲዮኖች ወይም 20 በመቶው የዋና ከተማው በናኢቫስ ኤል.ዲ.ዲ እንዳላቸው እና የትኛው አክሲዮን በእርሳቸው ፈቃድ መከፋፈል እንዳለበት አምነዋል።

4 በመቶ ድርሻ እንደሚያገኝ ሲገልጽ ዳዊት ደግሞ 4 በመቶ ማግኘት ነበረበት። ግሬስ እና ሊንት ዋይሪሙ እያንዳንዳቸው 6 በመቶ ማግኘት ነበረባቸው። የናይቫስ ሊሚትድ አክሲዮን ለመሸጥ እቅድ ተይዞ ነበር የሚለውን ቅሬታ ውድቅ አድርጓል።

ዳኛ አንያራ እሙኩሌ በጥቅምት 31 ቀን 2014 በሰጡት ብይን ካጊራ የናይቫስ ሊሚትድ አባል አይደለችም በማለት ወስኗል። አባቱ በግንቦት ወር 2010 በሞተበት ጊዜ የኩባንያው አባል ወይም ባለአክሲዮን ነበር እና ከመሞቱ በፊት በመጀመሪያ ካልተከፋፈለ በስተቀር 10,000 አክሲዮኖች የያዙት አክሲዮን የርስት ንብረቱን መሥርተው በንብረት ውሥጥ ጊዜ ለሁሉም እኩል ይከፋፈላሉ ። ከእሱ የተረፉ ልጆች.

የመክሊት ምሳሌ (ማቴዎስ 25፡14-30)

ካጊራ በሀብታሙ ሰው ሲኖፕቲክ ወንጌሎች ውስጥ ካለው ምሳሌ ጋር ይመሳሰላል ፣እሱም ረጅም ጉዞ ሲጀምር ሦስቱን መጋቢዎችን አስጠርቶ ለእያንዳንዳቸው እንደየ አቅማቸው ምንም ጥርጥር የለውም።

"በእኔ እይታ እና በአጠቃላይ በተመዘገበው ማስረጃ መሰረት የቤተሰብ ንግድ በመጀመሪያ የገንዘብ ድጋፍ የተደረገው በቤተሰብ አባላት የጋራ የገንዘብ ጥረት ወይም መዋጮ (ጋሽዌን ሳይጨምር በካጊራ) እና በ RONGAI SELF ዘይቤ ወይም ስም ነው የሚተዳደረው - የአገልግሎት መደብሮች ሊሚትድ፣ በሮንጋይ፣ ኤልበርጎን እና ናይቫሻ ቅርንጫፎች ያሉት የቤተሰብ ንግድ በጥቅምት 31 ቀን 1999 የውሳኔው ቤተሰብ አባላት ፊርማ ላይ የቤተሰብ ንግድ መሆኑ አቆመ” ሲል ዳኛው ገለጹ።

ዳኛ ኢሙኩሌ እንዳሉት ካጊራ የንግድ ሥራውን በሮንጋይ ከአንድ ቤት ጋር ተሰጥቷታል። ጋሽዌ እና እህቱ በኤልበርጎን ቤት እና የንግድ ስራ ተሰጥቷቸዋል፣ እና ዴቪድ ኪማኒ ሙኩሃ እና ሊንት ዋይሪሙ ንግዱን በናይቫሻ ተሰጥቷቸዋል።

“ጋሽዌናድ ወንድሙ ዴቪድ ኪማኒ ሙኩሃ፣ እና እህቶቻቸው ሊንት ዋይሪሙ እና ግሬስ ዋምቦይ ሙኩሃ፣ እንደ ሁለቱ ታማኝ መጋቢዎች፣ በማቴዎስ ምሳሌ ላይ ጌታው የሰጣቸውን ገንዘብ በደንብ አፍስሶ ትርፉን በእጥፍ ያሳደገ እና ከጉዞው ሲመለሱ በአሰሪያቸው ወይም ጌታቸው ተመስግነው የድርጅቱ አካል ወይም አባል አደረጋቸው” በማለት የዳኛ እሙኩሌ ውሳኔ በከፊል አስነብቧል።

ካጊራ በውርስ ምን አደረገች?

ፍርዱ በመቀጠል እንዲህ ይላል፡- “በሌላ በኩል ደግሞ ተቃዋሚው የገንዘቡን አደራ እንደተሰጠው ሦስተኛው አገልጋይ ነው፣ ጉድጓድ ቆፍሮ ጌታው እስኪመለስ ድረስ አስቀምጦት እና ኢንቨስት ለማድረግ ምን ያህል እንደሚፈራ ነገረው በተለይ ጌታው ካልዘራበትና ካልዘራበት ያጭዳል ካልዘራበትም ሰብል እንደሚሰበስብ ስለሚያውቅ ገንዘቡ እንዳይጠፋ ገንዘቡ።

ዳኛ እሙኩሌ ለካጊራ ውርስ ከአባቱ የንግድ መደብር እና ቤት እንደተሰጠው እና ምን እንዳደረገው እንደሚያውቅ ተናግሯል ።

“እሱ ሮጦ ሊሆን ይችላል። ይህም ሆኖ ግን፣ እንደ ታማኝ ያልሆነው የመጽሐፍ ቅዱስ አገልጋይ፣ ጥርሱን ለመፋጨትና ለመፋጨት የተተወ አይደለም። አቤቱታ አቅራቢው እና ከሌሎች የ NAIVAS LTD አባላት ጋር በመተባበር አላማውን በናይሮቢ በሚገኘው ካዮሌ እስቴት ውስጥ "GREENMART" የተባለውን ሌላ ሱቅ ለማዘጋጀት እንደረዳው ውሳኔውን አንብቧል።

ዳኛው ካጊራ በ NAIVAS LTD ውስጥ ምንም ፍላጎት፣ ህጋዊ ወይም ፍትሃዊ የላትም።

ካጊራ በአባታቸው በ NAIVAS LTD ውስጥ በያዙት 10,000 አክሲዮኖች ላይ ያላት ፍላጎት፣ ዳኛው ከጋሽዌ እና ከሌሎች የሟቹ ፒተር ሙኩሃ ካጎ ልጆች ጋር እኩል ነው ፣ እና ያኔም በዋስትና ብቻ እና ማመልከቻውን ውድቅ አድርጓል ።

ጉዳዩ በይግባኝ ሰሚ ፍርድ ቤት እየታየ ነው።

መጨረሻ…